maandag 12 oktober 2015

Ja, Suriname, So What!

mond vol tanden, ja met een OPEN MOND VOL TANDEN, waarvan een kies een gaatje heeft, kijken mijn kids naar de wondere wereld om zich heen. Je zou niet denken dat ze al eerder in Suriname zijn geweest. De oudste zelfs twee keer. Die kan zich nog vaag iets herinneren, maar niet genoeg om zich een beeld te vormen van het land.

Ik geniet! Met een smile die lichtelijk verraad wat ik denk stel ik ze de vraag:'En, wat vinden jullie van Suriname, Is het zo ver achter als jullie gedacht hadden?'.

Ze hebben amper tijd om te antwoorden zo ingenomen zijn ze met de schoonheid van het land. Mijn oudste begon in het vliegtuig al helemaal op te leven. Hij had plotseling ritme en hij draaide zijn tong zoals Surinamers over Nederlandse Surinamers zeggen, alleen dan de andere kant op. Verwonderd zat ik naar mijn kind te kijken die op één van de nieuwste Surinaamse hits zat te jammen. "Dit is mijn Jam", mompelde hij met een uit de lucht gevallen Surinaams accent. Breek mijn klomp en laat het op Schiphol achter, want dit had ik van de tweede verwacht en niet van de oudste. Die was, Met alle respect naar de originele en ingeburgerde kaasjes, zo oer Hollands. Hij had geen ritme, had een zwaar Nederlands accent en nah ja.. het is maar goed dat ik nog wist dat hij Surinaamse roots heeft.

Maar het deed me goed. Zij hebben natuurlijk ook de nodige kritiek en negativiteit over zich heen gehad omtrent de verhuizing. "omdat jou mama nou zo nodig naar haar land terug moet...".

Mama zei alleen:"het ene land is niet te vergelijken met het ander, het is gewoon anders. Beiden hebben ze hun plus en min punten. Het is gewoon het soort kwaliteit van leven dat de doorslag geeft voor mijn voorkeur". Dit laatste valt natuurlijk niet uit te leggen dus laat ik ze het maar zien.

Aangezien niet iedereen dit met eigen ogen kan zien zal ik proberen het een en ander toe te lichten.

Nou,...( en ik adem diep in, en kies mijn woorden zorgvuldig uit). Vooropgesteld is dat dit mijn persoonlijke mening is, die gebaseerd is op mijn persoonlijke ervaringen, mijn persoonlijke levenspad en voorkeuren die ertoe hebben geleid dat ik deze keuze heb gemaakt. Ik moet erbij zeggen dat het altijd al de bedoeling was om terug te keren, zoals veel naar Nederland vertrekkende Surinamers zich voor houden. Ik was pas 9, bijna 10, maar ik was me al heel bewust van dit feit. maar ik had toen al een open mind. Nederland kon mijn gedachten nog veranderen of misschien kwam ik na een omweg uiteindelijk toch hier terug, of settelde ik mij geheel ergens anders.

Hier gaat ie dan.
12 mrt 1994, Suriname

Ik vertrek.
Bij aankomst in Nederland verwachtte ik een upgrade van iets. Wat dat iets is? daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Op die leeftijd had ik geen idee wat dat zou moeten betekenen. het was gewoon een geïndoctrineerde verwachting.

In Nederland heeft men het over "Utopia", in Suriname over "Nederland" ( dit is allang niet meer bij iedereen zo, maar helaas komt het nog veel te vaak voor).
Nederland is het paradijs, daar ruikt iedereen lekker, wit zijn is beter en daar hebben ze alles tip top in orde. Daar moet je zijn als je een goed leven wilt. Het gras is daar altijd, maar dan ook altijd, groener! (ook als het bevroren is, wat natuurlijk ook zijn schoonheid heeft). dit zijn even lukraak een aantal gedachten, zoals ik ze als kind overgenomen heb, in een notendop . Je hoort de volwassenen praten, je ziet hoe blanken bijna als Goden behandeld worden, en als er familie uit Nederland komt slooft men zich uit en wordt het beste van de beste uit de kast gehaald.
Je mag niet eens "witten"zeggen want Blanken zijn niet wit. Waarom ze mij dan wel zwart noemen is mij nog altijd een raadsel.
Wanneer de koffer van je familie uit Nederland open gaat ruikt het alsof ze uit het land van sprookjes komen (kwestie van de juiste wasverzachter).
Het verschil tussen 'hier' en 'daar', 'zij'en 'wij' is duidelijk. Ik probeer hier balans in te vinden in de opvoeding van mijn eigen kinderen. Ze zijn geboren en getogen op Nederlandse bodem, het maakt onderdeel uit van wie ze zijn. Ook van mij, want het land en ik hebben lange tijd onderdeel van elkaar uitgemaakt en zeker invloed op elkaar gehad.

Schiphol.
Het eerste wat opvalt is het gebrek aan of eigenlijk de vermindering van daglicht. het is zo donker hier.Op dat moment had het kunstlicht op de luchthaven totaal geen toegevoegde waarde voor mij. Ik kom uit een land waar er een overvloed aan zonlicht is en ik meer buiten was dan binnen. al die lichten en muren zorgden alleen voor verwarring en een benauwd gevoel. Ik was zo opgelucht toen ik iets dat op 'buiten' leek zag. Dit was ook verwarrend want ik kon niet opmaken of het nou open of dicht was. (Ik had nog nooit zoveel glas gezien). Het was "buiten" ook niet veel lichter.

Gehoorzaam liep ik aan mijn moeders hand af op "buiten". Pas toen ik mensen door de draaideur zag komen wist ik dat het een muur was. Maar.. hoe werkt dat dan, als we maar niet klem komen te zitten. wie doet de deur voor ons open?
Ah, zie je wel, het schuift. alles komt goed! ook met die grijze lucht, die verdwijnt vast weer snel net als in Suriname ( kuch).

Toen gingen de buitenste deuren open... wel! Nederland gaf me letterlijk en figuurlijk een klap in het gezicht. Kon niemand mij waarschuwen voor die ijzige wind?! Met temperaturen net boven nul en een windkracht die mijn gezicht echt, echt opzij klapte en de adem benam, verliet mijn jeje  (ziel) mij. Vervolgens vluchtte die terug naar Suriname om 21 jaar lang op mijn terugkeer te wachten.

Ik lieg niet als ik zeg dat ik, tegen beter weten in, een fractie van een seconde de mogelijkheid onderzocht om weer in het vliegtuig te stappen. Mijn moeder moet mijn aarzeling gevoeld hebben, want ze greep mijn hand steviger vast en zei iets van:"kom even doorbijten", of iets dergelijks.

Zucht... de Auteur last even een pauze in. het herleven van dit moment heeft veel energie gekost.

to be continued...

zondag 11 oktober 2015

\
sitting under a tree 
a place I prefer to be 
quiet, no noise around 
just that of natures sound 
the sweet scent of nectar 
and fruit trees 
my heart is contempt 
my soul is at ease.


Mevrouw waar is uw man?
... ( insert geërgerde smiley hier!) Ik heb geen man. Dit is de vraag die volgde na: "Reist u alleen met de kinderen". 
Na meer voor de vorm om mij heen te hebben gekeken, zegt mijn mond: "ja", maar ik denk, "dat zie je tog! Mens schiet op, ik moet een vlucht halen".
Maar ik blijf beleefd en quasi sereen, ik tel tot tien en probeer mijn ademhaling te bedaren omdat mijn pulserende neusvleugels de opborrelende woede verraden. 
Wat ik ontzettend knap van me vond aangezien mevrouw de paspoort controle het tot haar levens taak maakte om het leven zuur te maken van elk persoon die alleen reisde met kinderen. Waar ik nog een half uur had om bij de gate te komen was dat nu gereduceerd tot -5 minuten! Er stonden maar twee wachtenden voor me. Hoe was dit mogelijk?! 

De stem die mijn neusvleugels tot bedaren bracht vertelde me kalm dat het maar goed is zo, anders zouden kidnappers rustig hun gang kunnen gaan. Na naar Mijn eigen engeltjes, die welgemanierd en geduldig stonden te wachten, te hebben gekeken, was ik mevrouw de paspoort controle toch dankbaar dat ze haar werk serieus nam. 

Het is dezelfde stem die mijn hele leven bij me is geweest. Die me door moeilijke tijden heeft geholpen en dus ook door het moeilijke afscheid van mijn familie op Schiphol. Vooral van mijn moeder, want na 31 jaar hang ik, nog steeds, nog net niet aan de borst (lees moederskindje).

Ik ga weg uit Nederland, ik vertrek. 
Na 21 jaar ga ik terug naar mijn land van herkomst, Suriname. Ik ga op reis en ik neem mee...
Sommigen reageerden alsof het doodsvonnis over me was uitgesproken. De ontzette blikken, die ik met een glimlach beantwoorde, vertelden me dat ik wel werelds slechtste moeder moet zijn om twee onschuldige kinderen naar een God vergeten land te brengen terwijl ze reeds in het land van welvaart en geluk verkeren. 

de vragen die me rechtstreeks gesteld zijn waren wat vriendelijker van aard:
wat moet je daar? 
spreken ze Nederlands daar?
Hebben ze wel elektriciteit?
moeten jullie dan ook s'avonds in het holst van de nacht naar buiten om in een gat te poepen?
ga je dan ook een lendendoek dragen?

Top reactie was toch echt: Oh nee geef me geen slecht nieuws, de wereld is hard, gevolgd door een diepe zucht en ogen vol medelijden en tranen.
... zucht, ja de wereld is hard en niet alleen Suriname.

Allemaal vragen waar ik na al die jaren al lang niet meer van op kijk. 
Ik had wel enigszins verwacht dat anno 2015 een grotere deel van de bevolking iets meer geschoold zou zijn over hun voormalige kolonie waar ze een groot deel van hun rijkdom aan danken, en over diens mensen waar ze 400 jaar "gebruik van mogen hebben maken". Afijn, er valt ook niet veel te verwachten aangezien er tijdens de geschiedenis les niet al te over wordt onderwezen. Jammer genoeg helpen de "met Suriname bekenden" ook niet allemaal echt om dit beeld te veranderen. Ik ken veel mensen van verschillende nationaliteiten en ik heb werkelijk waar geen een negatief over zijn of haar land horen praten, ongeacht hun afkomst en moeilijkheden... behalve een voor mij nog te groot aantal "met Suriname bekenden". 

Voor een kind die jong uit Suriname is weggegaan heb ik meer door zelfstudie en vragen stellen het een en ander geleerd over de geschiedenis van Suriname en Nederland. Nederland heeft een multiculturele samenleving . en is tolerant naar andere volken toe. Maar je bent in Nederland dus gedraag je ook als Nederlander.  en als je daar problemen mee hebt... dan moet je maar terug naar je eigen land...

In Nederland neem ik voorlopig afscheid met Adieu, tot ooit weer ziens. Je hebt me helpen vormen, hard gemaakt, zacht gemaakt, leren lachen, leren huilen, leren liefhebben, leren loslaten, veel bijgeleerd en veel afgeleerd.
Ik ben dankbaar dat ik er heb mogen wonen, maar het is simpelweg gewoon tijd om verder te gaan. Het leven is een reis. We zien wel weer waar we terecht komen. Angst is geen goede metgezel, de liefde van God wel.

Met een rugzak vol levenslessen, mijn twee kinderen, een enkeltje Suriname en na een: "Ik bel mijn collega's bij de belasting oven op om te kijken of u niet heel dom stiekem weg probeert te vluchten terwijl u nog schulden hebt - check" van de marechaussee, zit ik dan eindelijk in het vliegtuig met nog 8,5 uur te gaan. 

Met een hartelijke groet aan mijn gastouderland en de dierbaren die het nog huisvest vliegen we de oceaan over naar mijn vaderland, naar wie weet waar nog meer heen, vol hoop,liefde, geloof en bereidwilligheid.

VanessaM.